2020 - Mory Kanté, Gineli şarkıcı, kora müzisyeni ve söz yazarı (d. 1950)

Mory Kanté, 1950 yılında Batı Afrika'nın kalbinde, Guineli bir köyde dünyaya geldi. Genç yaşta müziğe olan yeteneği dikkat çekti ve bu yetenek onu kora, yani geleneksel bir Afrikalı harpa benzeri enstrümanı çalmaya yönlendirdi. Ancak bu yolculuk, sıradan bir müzikal serüven değildi; genç Mory'nin hayatında birçok zorluk ve fırsatla dolu bir yol açılacaktı. Küçük yaşlarda ailesinin geleneğine uygun olarak müzik eğitimi aldı. Bu süreçte kora ustalarının yanında çıraklık yaptı; ritimlerle dans eden parmaklarıyla büyülü melodiler yarattı. Ancak, genç Mory’nin yetenekleri sadece geleneksel sınırlarla sınırlı kalmadı. Genç yaşta Paris’e taşındığında, batıda yeni müzik türleriyle tanıştı böylece farklı kültürlerin harmanlandığı zengin bir müzikal evrenin kapısını aralamış oldu.Müzik kariyerine 1980'lerde başladı ve hızla yükselmeye başladı. İronik olarak, dünya sahnesinde kendine yer bulmadan önce yerel festivallerde performanslar sergiliyordu; bu dönemde birçok dinleyiciye ulaşmayı başardı ancak uluslararası anlamda tanınması için birkaç yıl daha geçmesi gerekecekti. Kendi tarzını bulduktan sonra ilk albümünü çıkardı ve bu albümle birlikte adını daha geniş kitlelere duyurdu.1990 yılında yayımladığı "Yéké Yéké" adlı parça ile uluslararası başarıyı yakaladı bu şarkının ritimleri o kadar etkileyiciydi ki, dünyanın dört bir yanında insanlar dans etmeye başladı! Bu parça sayesinde yalnızca Afrika'nın değil, tüm dünyanın radarına girmeyi başardı; bunun sonucunda ise Avrupa'da turlar düzenlemeye başladı. Ancak ne yazık ki başarısı kısa sürede tüm yükümlülükleri de beraberinde getirdi: Artık sadece sanatçı değil, aynı zamanda kendi kültürünün temsilcisi olarak da sahne alıyordu.Mory Kanté’nin kariyerindeki dönüm noktalarından biri de onun ‘müzik aktivizmi’ oldu bazen sanatın gücünü kullanarak sosyal konulara dikkat çektiği anlar vardı! Örneğin iç savaşların olduğu dönemlerde yaptığı şarkılarla barış çağrısında bulundu; belki de en büyük derdi insanların birbirini anlamasıydı… Bu mücadele içinde sanatını kullandı ve kendisine özgü yorumuyla toplumsal meselelere ışık tuttu.Zaman geçtikçe Mory'nin şarkıları sadece dans etmek için dinlenmedi; aynı zamanda derin duyguları ifade ediyordu. "Tama" gibi parçaları ile dinleyicilerini başka dünyalara götürdü; melodileri aracılığıyla insanların ruhunu besledi! Kim bilir belki de kendi geçmişinden beslenen sözleriyle kaybettiklerini hatırlatıyordu…Ancak her başarı hikayesinin altında da zorluklar yatar: Mory zaman zaman sağlık sorunları ile boğuştu… Yine de yılmadı! Onun azmiyle birleşen müziği asla unutulmadı. Kendi kültürü adına önemli biri haline gelmişti ancak hep “ben buradayım” demek zorundaydı!Hayatı boyunca çeşitli ödüller kazanan Kanté’nin mirası günümüzde hâlâ yaşıyor... 2020 yılında vefat ettiğinde ardında bıraktığı eserler sayesinde ismi dillerden düşmeyecek gibi gözüküyor! Sadece Afrika'da değil dünya genelinde pek çok insan onun şarkılarıyla büyüdü ve hayata farklı bir açıdan bakmaya teşvik edildi.Bugün bile Mory Kanté’nin muazzam melodileri sosyal medya platformlarında yankılanıyor… TikTok’ta gençler onun klasiklerini modern yorumlarla yeniden gündeme getiriyorlar! Hatta bazı kullanıcılar tarafından 'vintage' akımı kapsamında nostaljik paylaşımlar yapılmakta... Onun mirası öylesine güçlü ki, yıllar geçse bile yaşamaya devam edecektir.