1955 - Nene Hatun, Türk kadın kahraman (1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda) (d. 1857)

Nene Hatun, 1857 yılında, Anadolu'nun kalbinde yer alan Erzurum'da dünyaya gözlerini açtı. O dönemde kadınların toplum içindeki yeri oldukça sınırlıydı; ancak Nene, küçük yaşlardan itibaren cesareti ve güçlü iradesiyle tanınmaya başladı. Aslında bir aile kadını olarak hayatına devam ediyordu, ama tarih onu başka bir yolculuğa çıkaracaktı...

1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın patlak vermesiyle birlikte, Nene Hatun'un hayatındaki bu sıradanlık yerini kahramanlığa bırakmaya hazırlandı. O günlerde şehir Rus ordusunun saldırısı altında kalmıştı. Şehir halkı büyük bir korku içindeydi; ama Nene Hatun kalbindeki vatan sevgisiyle bu korkuyu aşmayı başardı.

İronik olarak, savaşın getirdiği kaos ve belirsizlik onun cesaretini daha da artırdı. Kadınlar genellikle evlerinde kalmakla yükümlüydüler; ancak Nene için durum farklıydı. Elinde tuttuğu bayrakla sokaklara döküldü ve halkını savunmak için kollarını sıvadı! Kalabalık içinde parlayan gözleriyle gençleri ve yaşlıları organize etmeye başladı.

Tarihçiler anlatır ki, her sokakta var olan o cesur kadın imajıyla birlikte şehir halkına moral verdi. Belki de bu mücadele ruhu onun gelecekteki destanının ilk kıvılcımıydı; çünkü o sadece bir birey değil bir simgeydi bu toprakların savunucusu olarak akıllara kazındı.

Nene Hatun'un en dikkat çekici anlarından biri ise kuşkusuz ki Erzurum Kalesi'nde gerçekleşti. Kale düşmek üzereydi ve herkes panik içindeydi; fakat o, topladığı mermi cephanelerini teslim etmek üzere gittiği yere kadar savaştan kaçmadı! Hatta bazı kaynaklar ona 'cephane dağıtıcı' unvanını vermiştir... Ne de olsa savaş sırasında neyin ne olacağı bilinmezdi!

Ancak şunu unutmamak gerekir: Bir kadının yüreğindeki ateşin büyüklüğü her zaman dışarıdan görülemez... Ve Nene'nin hikayesi burada bitmedi; zafer çığlıklarıyla dolup taşan Erzurum Kalesi'nde kahraman ilan edildiğinde herkesin aklında tek bir soru vardı: 'Neden sadece erkekler savaşabilir ki?' Bu sorunun cevabı aslında çok basitti: Çünkü savaşta kadınların da yeri vardı!

Buna rağmen Nene Hatun'un mücadelesi yalnızca fiziksel değil duygusal bir savaştaydı da aynı zamanda... Onun için vatan sevgisi öylesine derindi ki belki de bu tutkusu onu özgürlük mücadelesinin sembolü haline getirdi. Tüm bunlar yaşanırken belki de en büyük hatası en güvendiği dostlarının gerisinde bıraktığına inanmasıydı zira yalnızlaşmak zorunda kaldığında ona destek olacak kimse yoktu...

Savaş sona ermişti ama kahramanın hikayesi daha yeni başlıyordu! Ülkede yapılan onurlandırma etkinlikleri ona büyük övgüler getirmişti; fakat tam da o noktada başka bir gerçeği keşfetti: Gerçek kahramanlık yalnızca sahada değil, aynı zamanda toplumda da yankılanmalıydı! İşte burada devreye girdi kadın hakları mücadelesi...

Nene Hatun'un adı hala anılmakta ve onun mirası bugüne kadar yaşamaktadır. Bugün bile caddelerde ismi geçerken insanlarda coşkuyla karışık duygular uyandırıyor! Kim bilir belki de onun özverisi sayesinde birçok genç kız kendi hayallerinin peşinden koşmayı öğrenmiştir...

Düşünür gibi yazmalıyım şimdi ölümünden sonra ardında bıraktığı izlerin hala güçlü olduğunu biliyorum çünkü günümüzde birçok kadın hâlâ onu kendine örnek alıyor! On yıl önce yapılan araştırmalar gösteriyor ki Türkiye’de her yıl düzenlenen törenler artık gelenek haline geldi ve birçok okulda onun adını taşıyan etkinlikler gerçekleştiriliyor.

Günün Modern Bağlantıları

Nene Hatun bugün bile unutulmadığını biliyor mu dersiniz? Genç nesil için ilham kaynağı olmuş durumda…

 

Kimi zaman tarih kitaplarında yer bulsa da bazen sosyal medya platformlarında paylaşımlar yapılıyor... Üstelik geçtiğimiz yıllarda sosyal medyada 'Nene Hatun'u anlatalım!' hashtag'i altında gençlerin paylaşımları ile birlikte birçok içerik oluşturuldu. Gerek blog yazılarında gerekse videolarla kamuoyunda farkındalık yaratıldı!

 

Sonuç olarak, eğer günümüzde bağımsızlık kavramından bahsediyorsak bunun temel taşlarından biri hiç kuşkusuz Nene Hatun'dur!... Her ne kadar kendi döneminde pek çok engelle karşılaşmış olsa da öne çıkmayı başardı ve Türk milletinin simgesi haline geldi!

 

Ayrıca eserlerinin yanı sıra özverili duruşuyla tarihe damgasını vurduğunu söylemek abartılı olmaz… Düşünmeden geçmeyelim: Bugün 'Kadın Kahramanlar' köşe yazıları oluşturulurken ya da filmler çekilirken adının mutlaka geçeceğini bilmek gerekir!

 

Kısacası geçmişten günümüze uzanan hikayesi ile bize ilham veren bir karakterdir: Her daim hatırlanmaya değer olan... Unutmayalım ki asıl zafer insanlığın özgürlüğü için verilen mücadeledir!