1968 - Fransa'da sol muhalefetin, Hükûmetin görevden alınması istemi, 11 oy farkla reddedildi. Sendikalar; Hükûmet ve işveren sendikalarıyla görüşme isteklerini bildirdi. Meclis göstericilere af çıkardı. Paris'te Daniel Cohn-Bendit'in oturma izninin geri alınmasına karşı gösteri yapıldı.

1968 yılı, Fransa tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Bu yıl içerisinde meydana gelen olaylar, sadece Fransa’yı değil, tüm dünyayı etkileyen sosyal ve siyasi hareketlerin tetikleyicisi olmuştur. Peki ama bu kaotik atmosferin kökleri nerede yatıyor? Sosyal adalet arayışları ve toplumsal eşitlik talebiyle bir araya gelen gençler, işçi sendikaları ve sol muhalefet, nasıl olup da sistemin temellerini sarsacak boyutlara ulaşmayı başardı?

Olayların Başlangıcı

1968 yılının Mayıs ayında başlayan olaylar; üniversite öğrencileriyle işçilerin, o dönemki De Gaulle hükümetine karşı sürdürdüğü protestolarla patlak verdi. Özellikle Paris'te birçok üniversite öğrencisi, eğitim sistemindeki katılıklara ve toplumsal adaletsizliğe karşı ayaklanarak büyük gösteriler düzenledi. Bu olaylar sırasında Daniel Cohn-Bendit gibi figürler öne çıktı; Cohn-Bendit’in liderliğindeki öğrenci hareketi birçok gencin umudu oldu. Ancak burada dikkat çeken durum; sendikaların bu harekete nasıl dahil olduğu... Resmi verilere göre, o dönem itibarıyla Fransız iş gücünün %90'ını temsil eden sendikalar , hükümetle olan ilişkilerini sorgulamaya başladılar. Sendikaların protestolara katılımı, eylemlerin daha geniş bir toplumsal tabana yayılmasını sağladı.

Hükümete Yönelik Talepler

Göstericiler arasında "Hükümet istifa!" sesleri yükselirken, bazı kesimler de hükümetin görevden alınmasını talep ediyordu. Ancak 11 oy farkla reddedilen bu öneri , hükümetin direncini sürdürmesine neden oldu. Paris’teki Tahrir benzeri bir atmosferde oluşan sosyal hareketliliğin içinde yer alan bireylerden biri olarak hatırlanan Jean-Pierre isimli bir tanığın ifadesi dikkat çekici: "O günlerde sokaklarda yürüdüğümde kendimi tarihin tam ortasında buldum; herkes değişim istiyordu."

Sosyal Medya Öncesinde Dayanışma

Sosyal medyanın olmadığı bu dönemde dayanışmanın sağlanması çok farklı yöntemlerle gerçekleştiriliyordu. Radyo duyuruları ile insanlar bilgilendirilirken telefon zincirleri aracılığıyla örgütlenme sağlanıyordu. Özellikle yerel gazetelerin “Greve Giden İşçiler İçin Destek” başlıklı ilanları insanların harekete geçmesini sağlayan unsurlardandı. İddia edilir ki zamanın etkili liderlerinden biri olan Georges Pompidou’nun yanında görev yapan bir yetkilinin yaptığı açıklama üzerine birçok kişi umutlandığını belirtmişti: "Bu kargaşadan çıkmak için sizin fikirlerinize ihtiyacımız var!" şeklinde...

Paris'teki Gösteriler

24 Mayıs 1968 tarihinde Paris sokakları on binlerce insanla dolup taşarken Daniel Cohn-Bendit’in oturma izninin geri alınmasına karşı yapılan gösteride katılımcılar “Özgürlük istiyoruz!” diye haykırdılar. Birçok genç bu mücadelede kendilerini bulmuştu; işte o anlarda sayıca fazla olduklarını düşünen gençlerin coşkusu sahneyi dolduruyordu! Resmi rakamlara göre gösterilere katılan sayısı iki milyona kadar ulaştı! Olaylar sırasında Fransız hükümeti ise gerilimi azaltmak adına bazı tavizler vermeye başladı ama toplumda oluşan derin yaralar asla kapanmadı.

Siyasi Sonuçlar ve Etkileri

Olayların neticesinde meclis tarafından çıkan af kararı ile birlikte bazı tutuklu eylemciler serbest bırakıldı ancak esaslı değişiklikler yapılamadı! Hükümete yönelik baskılar sona ermedi ancak aynı zamanda kamuoyu üzerinde büyük baskılar yaratmış oldu. Sonuç olarak gözlemlenen şey şu ki; yaşanan süreç sadece Fransa'da değil tüm dünyada sol muhalefetin güç kazanmasına yol açtı - bunun yanında anti-otoriter ruhun da filizlenmesine neden oldu . Dikkat çeken şeylerden biri ise zamanla sol politikaların yeniden şekillendiği gözlemleniyor...

Günümüzde bile baktığımızda sosyal adalet talepleri hala devam etmekte… Peki biz bugün neyi değiştirebiliriz? Bugünün gençliği bugünden yarına hangi mücadeleleri yapabilir? Merak ediyoruz!