1907 - Henri Moissan, Fransız kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1852)

Henri Moissan, 1852 yılında Fransa'nın Paris şehrinde hayata gözlerini açtı. Genç yaşta bilime olan tutkusu, onun gelecekteki başarılarının habercisi gibiydi. Okul yıllarında bile laboratuvar deneyleri yaparak, çevresindekileri etkileyen bir dahi olarak kendini göstermeye başladı. Ancak eğitim hayatı boyunca karşılaştığı zorluklar ve engeller, onu daha da hırslı bir hale getirdi.

İlk başlarda tıp eğitimi almak için yola çıksa da, bilimsel deneylere olan sevgisi onu kimya alanına yönlendirdi. Üniversitedeki eğitimi sırasında ünlü kimyacıların eserlerinden ilham aldı; bu süreçte belki de en büyük tutkusunu keşfetti: elementlerin sırlarını çözmek! 1880'lerin ortalarında, bu tutku onu daha önce keşfedilmemiş maddeler üzerinde çalışmaya itti özellikle florun keşfi.

Moissan’ın kariyerinde dönüm noktası olan anlardan biri; 1886 yılında flor gazını izole etmesiyle gerçekleşti. Bu başarılı deneme, onun adını duyurmasının yanı sıra kimya dünyasında devrim niteliğinde bir buluşun kapılarını araladı. Ancak bu başarı öyküsünde zorluklar bitmedi; çünkü florun aşırı reaktif yapısı nedeniyle bu maddeyle çalışmak oldukça tehlikeliydi. Yıllarca süren mücadeleler sonucunda elde ettiği başarıyla birlikte kimyanın önemli figürlerinden biri haline geldi.

Buna rağmen Moissan’ın kariyeri sadece flor ile sınırlı kalmadı; kendisi ayrıca yüksek sıcaklıklarda erime noktalarını belirleyerek yeni alanlar keşfetti ve böylece birçok yeni malzemenin ortaya çıkmasına öncülük etti. Işık hızıyla düşünen bir bilim insanı gibi… O anlık kararlarda belki de içgüdüleri ona rehberlik ediyordu!

1897 yılına gelindiğinde ise Moissan’ın adı artık Nobel ödüllerinin tartışmasız favorilerinden biri olarak geçmeye başladı. Elde ettiği başarılara bakıldığında ise insanların kafasında belirsizlikler oluşmaya başlamıştı acaba haklıydılar mı? Nobel Kimya Ödülü’nü kazanması için yapılan oylama sonuçlandığında herkesin beklentileri doğrultusunda galip geldiği görüldü: 1906 yılında hem başarılı araştırmaları hem de flor üzerine yaptığı çalışmalar ile bu prestijli ödülün sahibi oldu!

Ödül töreninde sahneye çıktığında gözlerinin parlaklığında yılların verdiği tüm mücadelelerin yansımasını görebiliyordunuz... Ancak ironik olan şu ki; asıl mutluluğu daha sonraları karşılaşacağı zorluklarda bulacaktı! Ömrünün sonlarına yaklaştıkça sağlığı giderek kötüleşiyor ve işine olan sevgisi her geçen gün azalıyordu.

Moissan'ın yaşamının ilerleyen dönemlerinde ona pek çok hastalık teşhisi kondu kalp rahatsızlığı en korkutucu olandı... Belki de bilimsel merakı yüzünden işine fazlasıyla odaklanmış olması sonucunda sağlığına gereken önemi vermedi! Son yıllarında Paris’te sık sık hastaneye yatmak zorunda kaldığı biliniyor… Ve işte tam da burada hayatın garip döngüsü devreye girdi: Bir tarafta büyük başarılarla dolu bir kariyer, diğer tarafta kişisel sağlık sorunlarıyla boğuşan bir dahi!

1907 yılının erken dönemlerinde yaşam savaşına yenik düştü… 57 yaşında hayata veda ettiğinde geride bıraktığı miras çok büyüktü! Tarihçiler anlatır ki ölümünden sonra birçok üniversite ve laboratuvar onun adına kuruldu; genç kimyacılar için ilham kaynağı haline geldi.

Ayrıca ölümünün üzerinden geçen yıllar içerisinde Nobel Kimya Ödülü’nün prestiji arttıkça - belki de bunu öngörmüştür - Moissan’ın adı her daim hatırlanır hale geldi... Bugün bile onun uzmanlık alanındaki çalışmalar hâlâ modern bilim dünyasının temel taşlarından biri olarak değerlendiriliyor! Flor ile ilgili yaptığı çalışmalar sayesinde bugün kullandığımız bazı teknolojilerin temelleri atıldı özellikle yarı iletken malzemelerin gelişiminde öncü rol oynadı.

Sonuç itibariyle Henri Moissan'ın hayat hikayesi bize gösteriyor ki büyük başarılar genellikle sancılı süreçlerin sonucu oluyor... Yıllar sonra bile düşünmek insanları düşündürüyor: İyi yaşamak mı yoksa iyi işler yapmak mı? Her iki durumda da özveri gerektiriyor tabii ki!