1162 - Muhammed bin Kiyâ Büzürgümmîd, Alamut Kalesi'nin hakimi (d. 1097)

Muhammed bin Kiyâ Büzürgümmîd, Alamut Kalesi'nin hakimi olarak tarihin derinliklerinden fısıldayan bir efsane gibi karşımıza çıkıyor. 1097 yılında doğduğu zaman, dünya kaos ve kargaşa içindeydi; dönemin siyasi çatışmaları ve dini savaşları, onu büyük bir lider olmaya hazırlayan zeminleri oluşturuyordu. Genç yaşta yaptığı ilk siyasi hamleler, onun daha sonra alacağı iktidarın temellerini atıyordu.Küçük yaşlarda bile keskin zekasıyla dikkat çeken Büzürgümmîd, Alamut Kalesi’ne hükmetmek için kendi ailesinin soyundan gelen diğer rakiplerini aşmak zorunda kalmıştı. Ancak bu yolculukta en büyük destekçisi, ona akıl veren deneyimli danışmanlarıydı. Zamanla, bu danışmanların önerilerini dinleyerek stratejik kararlar aldı; fakat belki de en büyük hatası ona daima güvenmesi gereken kişilerin bazılarını fazla dikkate almasıydı bu durum zaman zaman ona pahalıya mal oldu.Büzürgümmîd’in yönetimi altında Alamut Kalesi sadece bir askeri üs değil; aynı zamanda bilginlerin ve düşünürlerin toplandığı bir merkez haline geldi. İronik olarak, düşmanı olan Selçukluların sürekli tehdidi altında olmasına rağmen, kale içinde bilimsel çalışmalar hız kesmeden devam etti. Bu süreçte pek çok filozof ve bilim insanı onun korumasında eserler vermeye başladılar; belki de bu durum onun vizyonunun ne kadar geniş olduğunu gösteriyordu.Ancak her kahramanın öyküsü gibi onun da karanlık dönemleri vardı. 1162 yılına geldiğimizde ise Büzürgümmîd için tehditler giderek artmaya başladı; hem içten hem dıştan gelen saldırılar karşısında stratejiler geliştirmek zorundaydı. Bu noktada güçlü diplomasi becerileri devreye girdi: komşu devletlerle yaptığı ittifaklar sayesinde düşmanlarının etkisini azaltmayı başardı. Fakat bunu yaparken bazı müttefiklerini kaybettiği de bir gerçekti bu kayıplar daha sonra geri dönüşü olmayan sonuçlara neden olacaktı.Alamut’un hakimiyeti süresince birçok sefer düzenledi ve askerleriyle birlikte kale dışına çıkarak düşmanlarına karşı zaferler kazandı; ancak her zafer sonrası iç huzursuzluklar da büyüyordu... Belki de kendisine yakın olan kişiler arasındaki iktidar mücadeleleri ya da halkın beklentileriyle üstesinden gelmek zorunda olduğu sorunlar onu düşündürücü bir yalnızlığa itmişti.1176 yılının sonlarına doğru ise hayatının kırılma anlarından biri yaşandı: Bir suikast girişimi sonucunda yaralanması onu derinden etkiledi... İyileştiğinde ise eski gücünü bulamadığını hissediyordu belki de o noktadan itibaren Alamut'un hâkimi olmak istemesi geride kalan tüm zaferlerinden daha zorlayıcı hale gelmişti çünkü düşmanın kıskacı giderek daralıyor, eski dostları bile sırlarını paylaşmamaya başlamıştı.İşin ironik tarafı ise Büzürgümmîd’in ölümünün ardından gerçekleşti: Onun ölümünden yıllar sonra bile Alamut Kalesi hala özgürlüğün sembolü olarak anılmaya devam etti! Bugün bile tarihçiler onun liderliğini ve dönemde yarattığı etkiyi tartışırken gözlerini parıldatıyor... Bazıları ona “bir çağın sonu” demekte özgürlük mücadelesinin sembolüdür diyor!Ölümüyle birlikte bıraktığı miras tartışmalı olsa da günümüzde hâlâ konuşuluyor... Zamanla ortaya çıkan metinlerde yeralan düşünceleri ve uyguladığı stratejiler üzerine yapılan araştırmalar genç nesiller için ilham verici olmaya devam ediyor! Kim bilir belki de Muhammed bin Kiyâ Büzürgümmîd’in hikayesi sadece geçmişe ait değil; çağdaş dünyada benzer mücadeleleri veren liderlere yol gösteriyor.