Trabzon'un Sürmene İlçesinin Rus ve Ermeni İşgalinden Kurtuluşu (1918)
1918 yılı, Türkiye tarihi açısından önemli bir dönüm noktasıdır. Bu yıl, Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle birlikte, Osmanlı İmparatorluğu'nun çeşitli bölgeleri, ulusal bağımsızlık mücadelesinin fitilini ateşleyen olaylara tanıklık etmiştir. Trabzon'un Sürmene ilçesi de bu olaylardan nasibini almış, Rus ve Ermeni işgallerinden kurtulma mücadelesi vermiştir.
Sürmene'nin Tarihsel Önemi
Sürmene, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yer alan ve tarihi boyunca stratejik bir konuma sahip olan bir ilçedir. Hem ticaret hem de askeri açıdan önemli bir yerleşim yeri olan Sürmene, zengin doğal kaynakları ve verimli tarım arazileri ile dikkat çekmiştir. Bu nedenle, işgal güçleri için cazip bir hedef olmuştur.
1914-1918 Döneminde Sürmene
Birinci Dünya Savaşı sırasında, Osmanlı İmparatorluğu'nun yanında savaşa katılan çeşitli devletler, bölgenin kontrolünü elde etmek için mücadele etmişlerdir. 1916 yılında, Rus ordusu Sürmene'ye girmiştir. Yerel halk, işgalin getirdiği zorluklarla baş başa kalmış, zorunlu göç, kıtlık ve şiddet gibi birçok acı ile yüzleşmiştir. Sürmene, bu süreçte Ermeni çeteleri tarafından da tehdit altına alınmıştır. Ermeni çeteleri, bölgede huzuru bozarak, yerel halkı hedef almışlardır.
Kurtuluş Mücadelesi
1918 yılına geldiğimizde, Osmanlı İmparatorluğu'nun savaşta uğradığı yenilgiler, Sürmene'deki işgal durumunu da etkilemiştir. 30 Ekim 1918'de gerçekleşen Mondros Ateşkes Antlaşması, Osmanlı topraklarının işgaline zemin hazırlamıştır. Bununla birlikte, Sürmene'deki yerel direniş grupları, işgallerin sona ermesi için harekete geçmeye başlamışlardır.
Yerel halkın önderliğinde oluşturulan direniş grupları, Sürmene'nin kurtuluşu için silahlanarak mücadele etmeye başlamışlardır. Halkın bir araya gelmesi, işgalci güçleri zor durumda bırakmış ve direnç göstermelerini güçleştirmiştir. Böylece, Sürmene'de işgalci güçlerin etkisi azalırken, Türk milletinin bağımsızlık arzusu da pekişmiştir.
Kurtuluşun Sonuçları
22 Eylül 1918'de Sürmene, yerel direnişin zaferiyle Rus ve Ermeni işgalinden kurtulmuştur. Bu tarih, Sürmene halkı için bir özgürlük sembolü haline gelmiştir. Kurtuluş sonrası, bölgenin yeniden inşası ve sosyo-ekonomik hayatın canlanması için önemli adımlar atılmıştır.
Sonuç
Trabzon'un Sürmene ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu, bölgenin tarihinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu başarı, Türk milletinin azim ve kararlılığı ile elde edilmiştir. Kurtuluş, yalnızca Sürmene için değil, tüm ülke için bir bağımsızlık mücadelesinin simgeleşmiş halidir. Bugün dahi, Sürmene halkı bu tarihi başarıyı gururla anmakta ve gelecek nesillere aktarmaktadır.