Erzurum'un İspir İlçesinin Rus ve Ermeni İşgalinden Kurtuluşu (1918)
Erzurum'un İspir ilçesi, 20. yüzyılın başlarında yaşanan savaşlar ve işgallerle derinden etkilenen önemli bir bölge olmuştur. Özellikle 1918 yılı, İspir için tarihi bir dönüm noktasıdır. Bu yazıda, İspir'in Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşunu detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
1914-1918 Yılları Arasında İspir'deki Durum
Birinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle birlikte, Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğu Cephesi'nde Rusya ile ciddi çatışmalar yaşandı. 1914'te başlayan bu savaş, 1918'e kadar süren bir dizi askeri harekatı beraberinde getirdi. Bu süreçte İspir, stratejik konumu nedeniyle önem kazandı ve bu durum bölgenin işgaliyle sonuçlandı.
Rus ve Ermeni İşgali
1916 yılında Rus birlikleri, Ermenistan’dan gelen desteklerle birlikte İspir'i işgal etti. İşgal döneminde, yerel halk büyük acılar yaşadı; mülteciler, açlık ve zorla askere alınmalar gibi pek çok zorlukla karşı karşıya kaldı. Ermeni çeteleri ise bölgedeki Müslüman halka yönelik saldırılar düzenleyerek, sosyal huzuru yerle bir ettiler.
Kurtuluş Mücadelesi
1918 yılında, Rusya'da meydana gelen iç karışıklıklar ve Bolşevik ihtilali, Osmanlı topraklarındaki işgalli durumu etkiledi. Anadolu'da, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesi adına atılan adımlar güçlendi. Özellikle Doğu Anadolu'da yerel direnişler ortaya çıkmaya başladı.
İspir'de de yerel milis güçleri, işgalci güçlere karşı ayaklanarak kurtuluş mücadelesi başlattı. Bu direniş, bölgede toplanan Türk askerleriyle birleşerek daha büyük bir harekât haline geldi. 1918'in sonlarına doğru, İspir halkı işgalci güçlere karşı güçlü bir cephe oluşturdu.
İspir'in Kurtuluşu
29 Eylül 1918'de İspir, Türk ordusu tarafından özgürlüğüne kavuştu. Yerel halk, askerleri coşkuyla karşıladı ve büyük bir sevinçle özgürlüklerini kutladı. Bu tarih, İspir tarihinde önemli bir dönüm noktası olmuştur. Kurtuluş mücadelesinin zaferle sonuçlanması, sadece İspir için değil, tüm Anadolu için büyük bir umut kaynağı olmuştur.
Sonuç
İspir'in Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin sembollerinden biridir. Bu süreçte, yerel halkın dayanışması ve kararlılığı ile birlikte, Türkiye'nin bağımsızlık süreci hız kazanmıştır. İspir, bu zaferle birlikte bölgede barışın ve huzurun yeniden sağlanmasında kritik bir rol oynamıştır.
