1914'te Sırbistan ve Bulgaristan Diplomatik İlişkilerini Kesmesi: Bir Dönemin Başlangıcı

“Bir diplomatik ilişki sona ererse, ardından hangi fırtınalar kopar?” İşte 1914 yılında Sırbistan ve Bulgaristan arasındaki diplomatik ilişkilerin kesilmesi de tam olarak bu sorunun etrafında şekillenen bir durumu ifade ediyor. Balkanlar’da, uluslararası ilişkilerin giderek daha karmaşık hale geldiği bir dönemde, bu iki ülke arasındaki gerilimlerin patlak vermesi, büyük savaşların habercisi oldu. Bu olay, sadece iki ülke için değil; aynı zamanda tüm Avrupa için bir dönüm noktasıydı.

Balkanlarda Gerginlikler: Arka Plan

Balkanlar’ın tarihine baktığımızda, bölgedeki devletler arasında devam eden çatışmalar ve çıkar çatışmaları dikkat çekiyor. Osmanlı İmparatorluğu’nun zayıflaması ile birlikte Balkan milletleri kendi bağımsızlıklarını kazanma mücadelesi verdiler. Sırbistan ve Bulgaristan da bu mücadelede öne çıkan aktörlerdi. Ancak iki ülke arasında eski düşmanlıklar ve ulusal kimlik sorunları bulunuyordu.

19. yüzyılın sonları ile 20. yüzyılın başlarına doğru, özellikle Balkan Savaşları (1912-1913) sırasında yaşanan gelişmeler Sırbistan ve Bulgaristan ilişkilerini daha da gerginleştirdi. Her iki ülkenin de Makedonya üzerindeki hak iddiaları karşısında oluşan gerilimlere dikkat çekmek gerekir. Tarafların birbirlerine yönelik düşmanlık duyguları zamanla arttı.

Olayın Gelişimi: 29 Temmuz 1914

Böyle bir atmosferde, 29 Temmuz 1914 tarihinde Bulgar hükümeti sürpriz bir şekilde Sırbistan ile olan diplomatik ilişkilerini kestiğini duyurdu. Resmi kayıtlara göre; bu durum iki devletin ortak çıkarlarının tamamen zıt hale gelmesinin sonucuydu. Ülkeler arasındaki ihtilafların ardında yatan sebeplerden biri de; savaş sonrası yapılan anlaşmalardı ki bu durum doğrudan siyasi yapıları etkiliyordu.

Diplomatik İlişkilerin Kesilmesinin Nedenleri

Bazı tarihçilere göre, bulgarların esas motivasyonu büyük güçlerin desteğini alabilmekti; özellikle Almanya'nın yanı sıra Avusturya-Macaristan’ın rolü burada belirleyiciydi. Dolayısıyla politika her ne kadar bağımsızmış gibi görünse de arka planda büyük güçlerin gölgesi mevcuttu.

"O gün biz mahallenin çocukları olarak bahçede oynarken annemlerin gözlerinde beliren endişeyi hatırlıyorum.” - Hayali Tanık ifadesi

Tarihin Seçiminde Diplomasinin Rolü

Savaş öncesi dönemde yaşanan krizler ve iletişim kopuklukları Türkiye gibi ülkeleri etkileyen ciddi sonuçlara yol açtı . Olayların gelişimi üzerine birçok sosyal medya paylaşımı yapıldığı dönemde -ki Twitter bile mevcut değildi-, telefon zincirleri sayesinde toplum birbirini bilgilendiriyordu.

• Resmi olmayan verilere göre yaklaşık 10 milyon insan farklı cephelerde savaşa girecek durumda olacaktı.
• Diplomasi alanında ise Rusya’nın desteklediği bazı grupların varlığı hissediliyordu.

"Babam o gün eve döndüğünde hüzünlüydü ama bizi korumak için elinden geleni yaptı." - Hayali Tanık ifadesi