1909 - Selanik'te Selanik Sosyalist İşçi Federasyonu tarafından örgütlenen 1 Mayıs etkinlikleri düzenlendi.

1909 yılının 1 Mayıs günü, Selanik’te işçi hareketinin tarihine damga vuran bir etkinlik gerçekleşti. Peki, bu gün neden bu kadar önemliydi? O gün, sadece bir tarih değil; toplumun sosyal yapısının değişmeye başladığı ve işçilerin haklarını savunma konusunda adımlar attığı bir dönüm noktasıydı.

Selanik ve İşçi Hareketi

Selanik, o dönem Osmanlı İmparatorluğu’nun önemli ticaret ve sanayi merkezlerinden biriydi. Birçok farklı etnik grup ve topluluk barındıran bu şehirdeki işçilerin koşulları oldukça zorluydu. Resmi kayıtlara göre, Selanik’teki işçilerin %60'ı ağır sanayide çalışıyordu ve çalışma saatleri uzun, ücretler ise düşüktü. İşçiler arasında yaygın olan öfke, onları örgütlenmeye yönlendirdi.

1 Mayıs'ın Anlamı

Bazı kaynaklara göre 1 Mayıs’ın tarihi aslında Amerika’da başlayan Haymarket olaylarına dayanıyor. Bu olaylar neticesinde dünya genelinde emek hareketleri için sembolik bir tarih haline geldi. Selanik Sosyalist İşçi Federasyonu da bu anlamda ilk kez 1909 yılında bu tarihte kitlesel etkinlik düzenlemeye karar verdi.

Duygusal Bir Sahne

1 Mayıs 1909’da saat 10:00 civarı Selanik’in merkezinde toplanan kalabalık… O an orada bulunan birçok insan için sadece bir yürüyüş değil; adalet arayışının simgesiydi. Hava güneşliydi ama atmosfer gerilim doluydu. İşçiler el ele tutuşarak sokaklarda yürümeye başladılar.

Kitlelerin Gücü

Yüzlerce işçinin katılımıyla gerçekleşen etkinliklerde talepler arasında daha insani çalışma koşulları, insaflı ücretler ve sosyal hakların artırılması gibi konular yer aldı. Yaklaşık 5 bin kişinin katıldığına dair ifadeler mevcutken , herkesin yüzünde bir umut ışığı parlıyordu.

Tanıklıklar

Söz konusu günü yaşayanlardan biri de Halil Bey’di: “O gün insanlar adeta özgürlüğün tadını çıkarıyorduk! Elimizde pankartlar vardı ama hepsinden önce kalbimizde bir amaç taşıyorduk!” Bu tür anekdotlar o günün ruhunu daha iyi anlamamızı sağlıyor.

Sosyal Medya Öncesi Dayanışma

Evet belki de bugünlerde Twitter'da @............ hesaplarıyla duyurular yapılırken; o dönemde haberleşme telefon zincirleriyle ya da komşular arasında yapılardı. Yani insanlar seslerini duyurmak için birbirlerine dayanarak iletişim kuruyorlardı! Radyo duyuruları sayesinde de toplumsal bilinçlenme artmaya başlamıştı.

Tarihsel Bağlamda Değerlendirme

Bazı tarihçilere göre, Selanik'teki bu etkinlikler Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna giden yolda önemli ilk adımlardandı çünkü buradan doğacak sosyalist fikir akımları ilerleyen yıllarda büyük etkiler bırakacaktı. Emek mücadelesi anlayışı pek çok siyasi hareketin temel taşlarından biri haline geldi diyebiliriz!

Sonuç olarak...

Peki ya bugün? Geçmişin izlerini sürerken hâlâ aynı ruhla mı mücadele ediyoruz? Sosyal medyanın hayatımızdaki yerini sorguladığımız şu günlerde, geçmişteki dayanışmanın yerini ne alıyor? Belki de bugünün teknolojisi ile geçmişin özlemlerini harmanlamak gerekecek...