1877 - Hermann Hesse, Alman yazar, şair ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1962)

1877 yazının sıcak bir gününde, Almanya'nın Calw kentinde bir bebek dünyaya geldi. Aile içindeki dinamikler karmaşık ve derindi; babası bir misyoner, annesi ise sanatla iç içe büyümüş bir kadındı. Bu iki farklı dünyanın çocuğu olarak Hermann Hesse, sanat ve ruhsal sorgulama ile dolu bir yaşamın kapısını aralamıştı. Ancak bu sıradan doğum hikayesi, onun ilerleyen yıllarda yapacağı yolculuğun yalnızca başlangıcıydı.

Hesse’nin gençliği, toplumsal beklentiler ve kişisel hayal kırıklıklarıyla sarmalanmıştı. Eğitim hayatında başarılı olmasına rağmen, o dönemdeki sıkıcı eğitim sistemine karşı olan isyanını sıkça dile getiriyordu. Kim bilir, belki de edebiyat sevgisi burada filizlenmeye başladı; zira kısa öyküleri ve şiirleriyle kendini ifade etme çabası içindeydi. Ancak genç yaşta okulu terk edince, ailesinin hayal kırıklığına neden oldu bu karar onun için hem bir kaçış hem de yeni kapılar açma fırsatıydı.

Kendini yazar olarak bulması uzun sürmedi; 1904 yılında 'Beneath the Wheel' adlı romanını yayımladı ve edebiyat dünyasında adını duyurmaya başladı. İlk romanları genelde bireyin toplumla olan çatışmalarını ele alıyordu ancak zamanla bu temalar daha derin psikolojik boyutlara yöneldi. Buna rağmen Hesse’nin gerçek çıkışı 'Steppenwolf' ile gerçekleşti; bu eser ruhsal bunalımların ifadesi olarak okuyucularıyla buluştu ironi dolu bir şekilde kendi karanlık taraflarıyla yüzleşiyordu.

Yazım tarzındaki devrimsel değişim dikkat çekiciydi: O dönemde birçok yazar gözlemci rolünü üstlenirken, Hesse kahramanlarının iç dünyalarına dalarak onlarla birlikte düşünen bir konumda yer alıyordu. İronik olarak buna rağmen hayatındaki dağılmalar kaçınılmazdı; özellikle I.Dünya Savaşı’nın etkileri onu derinden yaralamıştı. Eserlerinin çoğunda savaşın getirdiği travmayı hissedebiliyordunuz belki de savaş onu ruhsal anlamda parçalamıştı...

Bunun ardından gelen yıllarda Hindistan felsefesi ile tanışması hayatında yeni kapılar açtı. Kendini doğaya bırakma isteğiyle doluydu artık: “Bir insan ancak kendisini kaybettiğinde gerçek benliğini bulabilir” düşüncesiyle hareket etti. 1919’da yayımlanan 'Siddhartha' eseri belki de en önemli yapıtlarından biri oldu; burada kişisel aydınlanmanın peşindeki yolculuk anlatılıyordu ki bu durum okuyucuları oldukça etkiledi.

Savaş sonrası Avrupa’da pek çok kişi gibi Hesse de derin depresyonlar yaşadı yine de yazmaya devam etti! 1920’lerin başında oluşturduğu eserlerde bireyselliği ön plana çıkararak insan ruhunun karmaşıklığını tasvir etti... Ancak toplumun ona dair beklentileri sürekli üzerindeydi: "Hermann Hesse ne kadar sanatçı olabilir?" sorusu ortalıkta dolaşıyordu.

Tüm bunlar olurken yazar için yeni dostluklar da kuruldu: Thomas Mann gibi büyük isimlerle tanışmış olması ona ilham veriyor olmalıydı! Yavaş ama emin adımlarla özgürlük arayışı içinde eserlerini zenginleştirdi bunun sonucunda Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandı! 1946 yılı itibarıyla dünya onun kelimeleriyle daha yakından tanışıyordu...

Ölümünden önce son yıllarına geldiğinde ise Hesse’nin yaşam felsefesi tamamen oturmuştu... Doğa ile iç içe olmak istedi; hatta evini İsviçre'nin gölleri arasında inşa ettirmişti! Belki de insanlar için en önemli derslerden biri buydu: Hayatın sunduğu her an değerlidir ama insan kendi özüne dönebildiğinde gerçek huzuru bulabilir!

1962 yılında sona eren yaşam serüveni sonunda mirası hâlâ tartışılıyor... Bugün bile modern yazarların eserlerinde sıkça referans verilen figürlerden biri haline gelmesi ironik değil mi? İnsanların ruhunu besleyen kitapları varlığını sürdürüyor olsa da kim bilir belki de onun asıl mirası bizlere bıraktığı düşüncelerindedir...